Elements of the Historical Model City in the Structures of Selected Tourist European Coastal Cities
Abstract
This paper analyzes selected coastal tourist cities in the Mediterranean region and the Canary Islands. Selected cities were compared with the features of a historical city verified as model cities according to the author's specific methodological key.
As part of the application part, a far-reaching relationship between the above two groups of cities was observed and emphasized. The fact of this relationship creates an extremely favorable situation for the development of the tourism industry, as it introduces a synergistic effect for the development of cultural tourism.
There is a complementary enrichment of both basic functions and forms of tourism - between active tourism and cultural tourism. This phenomenon may result in an additional extension of the tourist season, which is an invaluable value for hoteliers, restaurateurs and service providers.
References
[1] Baretje, Rene, and Defert Pierre (1972). Aspects économiques du tourisme, Paris.
[2] Boivin, Maryse, and Tanguaya Georges A. (2019). Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: The case of Québec City and Bordeaux. Journal of Destination Marketing & Management, 11: 67-79.
[3] Butler Richard W. (1980). The Concept of the Tourism Area Cycle Evolution: Implications for Management of Resources Canada. The Canadian Geographers, 24 (1): 5-12.
[4] Derek, Marta. (2008). Funkcja turystyczna jako czynnik rozwoju lokalnego w Polsce, praca doktorska, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski. (in Polish)
[5] Galiano Martínez A., Martín-Alvarez J. M., Del Arco Osuna M. A., Martínez L.A. (2025). Evaluating the COVID19 impact on tourism and access routes to Spain: A counterfactual analysis. Annals of Tourism Research Empirical Insights, 6.
[6] Gromadzka, Kamila, Maria. (2024). Atrakcyjność turystyczna Zamościa - ocena wybranych zabytków Perły Renesansu w kontekście idei Miasta Idealnego. Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo. No 2/2024, Ministerstwo Sportu i Turystyki, s. 29-44. DOI: 10.61016/TZAP-2956-8048-7. (in Polish)
[7] Humpert, Klaus, and Schenk Martin. (2001). Entdeckung der MittelalterlichenStadtplanung. Das Ende vom Mythos der „gewachsenen Stadt”, Stuttgart.
[8] Jackowski, Antoni. (1981). Typologia funkcjonalna miejscowości turystycznych (na przykładzie województwa nowosądeckiego), Uniwersytet Jagielloński, Rozprawy Habilitacyjne nr 53. (in Polish)
[9] Jażewicz, Iwona. (2009). Rozwój turystyki w miejscowościach nadmorskich środkowego wybrzeża na przykładzie Poddąbia. Słupskie Prace Geograficzne 6, Słupsk. (in Polish)
[10] Jung, Kwon, and Hung-Kwan Park (2005). The tourism area life cycle and regime switching models. Annals of tourism Research, Vol. 32, No. 1, Moore W. & Whitehall Page. 113; Butler 1980
[11] Koch, Wilfried.(1996). Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne. Świat Książki Warszawa. (in Polish)
[12] Kostof, Spiro. (1992). The City Assambled: The Elements of Urbn Form Through History, Thames &Hudson, London
[13] Kowalczyk, Andrzej. (2001).Geografia hotelarstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. (in Polish)
[14] Kowalczyk-Anioł, Joanna, Pawlusiński Robert.(2021). Miasto turystyczne wobec pandemii COVID-19. Pierwsze doświadczenia w świetle literatury przedmiotu. AnnalesUniversitatis Maria e Curie – Skłodowska Lublin – Polonia, VOL. LXXVI. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2021.76.0.203-222 (in Polish)
[15] Kwok, O.J. Andrei E. Yin, and Teng Chew. (2017). The valley of dry bones: A city’s revival for tourism. Annals of Tourism Research, 66: 183–215.
[16] Leszczycki, Stanisław. (1933). Ruch letniskowy w Polsce, Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego T. 12. (in Polish)
[17] Leszczycki, Stanisław.(1937). Podhale jako region uzdrowiskowy (Rozważania z geografii turyzmu). Prace Studium Turyzmu UJ., T. 1. (in Polish)
[18] Marczak, Mirosław. (2000). Rodzaje turystyki, W: A. Szwichtenberg, (red.) Podstawy turystyki, Politechnika Koszalińska, Koszalin. (in Polish)
[19] Martini, Giorgio. (1994 rep). Trattato di architetturacivile e militarne, Torino 1470 str. 195, 275, 276
[20] Matczak, Andrzej. (1989). Problemy badania funkcji turystycznej miast Polski. Acta UniversitatisLodziensis, Turyzm Nr. 5, Łódź. (in Polish)
[21] Mikos Armin von Rohrscheidt. (2008). Turystyka kulturowa - wokół definicji, Turystyka Kulturowa Nr 1/2008.(in Polish)
[22] Mohammed Ibrahim, Guillet Basak Denizci and Law Rob. (2019). Last-minute hotel-booking and frequency of dynamic price adjustments of hotel rooms in a cosmopolitan tourism city, Journal of Hospitality and Tourism Management, No. 41.
[23] Morris, Anthony, and Edwin James. (1979). History of Urban Form. Before the Industrial Revolution, Longmann Group Ltd.
[24] Mumford, Lewis. (2007). The City in History, A Harvest Book; Harcourt, San Diego, New York, London 1961, 1989, 2007.
[25] Napierała, Tomasz, Leśniewska-Napierała Katarzyna, and Burski Rafał. (2020). Impact of Geographic Distribution of COVID-19 Cases on Hotels’ Performances: Case of Polish Cities. Sustainability, 12(11), 4697. DOI: https://doi.org/10.3390/su12114697
[26] Ostrowski, Wacław. (2001). Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej; Warszawa 2001 str.174-184. (in Polish)
[27] Parnicki-Pudełko, Stefan. (1985). Architektura starożytnej Grecji, Arkady, Warszawa. (in Polish)
[28] Paszkowski, Zbigniew. (2015). Historia Idei Miasta od Antyku do Renesansu; Teka Zachodniopomorska Nr 1/2015; Monografia; Wydział Budownictwa i Architektury; Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie; Szczecin 2015 str. 73-75, p. 140-143.(in Polish)
[29] Rodrigo M., Ajala I., Irhanida A.K. (2025). A tourism area life cycle model with an index-dependent growth rate for modelling the poststagnation stage. Annals of Tourism Research Empirical Insights, No 6 (2025)
[30] Rynek gastronomiczny w Polsce. Raport 2020. (2020). Pobrane z: https://issuu.com/brog-marketing/docs/raport_gastronomiczny_2020 (in Polish)
[31] Shao Hu, Zhang Yi, and Li Wenwen. (2017). Extraction and analysis of city's tourism districts based on social media data. Computers, Environment and Urban Systems, 65: 66-78.
[32] Shaykh-Baygloo, Raana. (2019). Foreign tourists’ experience: The tri-partite relationships among sense of place toward destination city, tourism attractions and tourists’ overall satisfaction - Evidence from Shiraz, Iran, Journal of Destination Marketing & Management No 19.
[33] Swianiewicz, Paweł. (1989). Społeczno-ekonomiczna typologia miast i gmin w Polsce, Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny, 19, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski. (in Polish)
[34] Szpakowska, Ernestyna. (2013). Charakterystyka wybranych przykładów miast idealnych, motywowanych wizją społeczną, Space & Form, Przestrzeń i Forma, nr 19, s. 178-204. (in Polish)
[35] Szwichtenberg, Aleksander. (2006). Gospodarka turystyczna polskiego wybrzeża, Koszalin. (in Polish)
[36] Teichert, Thorsten, Sun Haoye and Gonz´alez-Martel Chistian (2021). Sequence effects of city tour experiences: A tourism fatigue perspective. Journal of Destination Marketing & Management, No. 21.
[37] Warszyńska, Jadwiga, and Jackowski Antoni. (1979) Podstawy geografii turyzmu, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. (in Polish)
[38] Witruwiusz,Marek. (1956). O architekturze ksiąg dziesięć, PWN Warszawa, translation: Kazimierz Kumaniecki. (in Polish)
[39] www.crete.pl/news_2789_Statystyczny_turysta_zachodniej_Krety_w_2022_roku.html#google_vignette
[40] www.ec.europa.eu/eurostat - baza danych Eurostatu
[41] www.ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tgs00111/default/table?lang=en&category=t_tour.t_tour_inda.t_tour_occ
[42] www.google.pl/maps
[43] www.moa.gov.cy
[44] www.pl.dreamstime.com/obraz-royalty-free-morze-%C5%9Br%C3%B3dziemne-image5445026
[45] www.podaci.dzs.hr/media/pt0dpwn5/si-1731_turizam-u-2023.pdf
[46] www.radiozet.pl/Podroze/Majorka-nie-chce-juz-wiecej-turystow.-Zaplanowanie-wakacji-bedzie-trudniejsze
[47] www.statista.com/statistics/732572/international-tourist-arrivals-in-venice-italy/
[48] www.web.dzs.hr - Croatian Bureau of Statistics
[49] Zarębska, Teresa.(1970).Teoria urbanistyki włoskiej XV i XVI wieku PWN Warszawa. (in Polish)
[2] Boivin, Maryse, and Tanguaya Georges A. (2019). Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: The case of Québec City and Bordeaux. Journal of Destination Marketing & Management, 11: 67-79.
[3] Butler Richard W. (1980). The Concept of the Tourism Area Cycle Evolution: Implications for Management of Resources Canada. The Canadian Geographers, 24 (1): 5-12.
[4] Derek, Marta. (2008). Funkcja turystyczna jako czynnik rozwoju lokalnego w Polsce, praca doktorska, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski. (in Polish)
[5] Galiano Martínez A., Martín-Alvarez J. M., Del Arco Osuna M. A., Martínez L.A. (2025). Evaluating the COVID19 impact on tourism and access routes to Spain: A counterfactual analysis. Annals of Tourism Research Empirical Insights, 6.
[6] Gromadzka, Kamila, Maria. (2024). Atrakcyjność turystyczna Zamościa - ocena wybranych zabytków Perły Renesansu w kontekście idei Miasta Idealnego. Turystyka – zarządzanie, administracja, prawo. No 2/2024, Ministerstwo Sportu i Turystyki, s. 29-44. DOI: 10.61016/TZAP-2956-8048-7. (in Polish)
[7] Humpert, Klaus, and Schenk Martin. (2001). Entdeckung der MittelalterlichenStadtplanung. Das Ende vom Mythos der „gewachsenen Stadt”, Stuttgart.
[8] Jackowski, Antoni. (1981). Typologia funkcjonalna miejscowości turystycznych (na przykładzie województwa nowosądeckiego), Uniwersytet Jagielloński, Rozprawy Habilitacyjne nr 53. (in Polish)
[9] Jażewicz, Iwona. (2009). Rozwój turystyki w miejscowościach nadmorskich środkowego wybrzeża na przykładzie Poddąbia. Słupskie Prace Geograficzne 6, Słupsk. (in Polish)
[10] Jung, Kwon, and Hung-Kwan Park (2005). The tourism area life cycle and regime switching models. Annals of tourism Research, Vol. 32, No. 1, Moore W. & Whitehall Page. 113; Butler 1980
[11] Koch, Wilfried.(1996). Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne. Świat Książki Warszawa. (in Polish)
[12] Kostof, Spiro. (1992). The City Assambled: The Elements of Urbn Form Through History, Thames &Hudson, London
[13] Kowalczyk, Andrzej. (2001).Geografia hotelarstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. (in Polish)
[14] Kowalczyk-Anioł, Joanna, Pawlusiński Robert.(2021). Miasto turystyczne wobec pandemii COVID-19. Pierwsze doświadczenia w świetle literatury przedmiotu. AnnalesUniversitatis Maria e Curie – Skłodowska Lublin – Polonia, VOL. LXXVI. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2021.76.0.203-222 (in Polish)
[15] Kwok, O.J. Andrei E. Yin, and Teng Chew. (2017). The valley of dry bones: A city’s revival for tourism. Annals of Tourism Research, 66: 183–215.
[16] Leszczycki, Stanisław. (1933). Ruch letniskowy w Polsce, Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego T. 12. (in Polish)
[17] Leszczycki, Stanisław.(1937). Podhale jako region uzdrowiskowy (Rozważania z geografii turyzmu). Prace Studium Turyzmu UJ., T. 1. (in Polish)
[18] Marczak, Mirosław. (2000). Rodzaje turystyki, W: A. Szwichtenberg, (red.) Podstawy turystyki, Politechnika Koszalińska, Koszalin. (in Polish)
[19] Martini, Giorgio. (1994 rep). Trattato di architetturacivile e militarne, Torino 1470 str. 195, 275, 276
[20] Matczak, Andrzej. (1989). Problemy badania funkcji turystycznej miast Polski. Acta UniversitatisLodziensis, Turyzm Nr. 5, Łódź. (in Polish)
[21] Mikos Armin von Rohrscheidt. (2008). Turystyka kulturowa - wokół definicji, Turystyka Kulturowa Nr 1/2008.(in Polish)
[22] Mohammed Ibrahim, Guillet Basak Denizci and Law Rob. (2019). Last-minute hotel-booking and frequency of dynamic price adjustments of hotel rooms in a cosmopolitan tourism city, Journal of Hospitality and Tourism Management, No. 41.
[23] Morris, Anthony, and Edwin James. (1979). History of Urban Form. Before the Industrial Revolution, Longmann Group Ltd.
[24] Mumford, Lewis. (2007). The City in History, A Harvest Book; Harcourt, San Diego, New York, London 1961, 1989, 2007.
[25] Napierała, Tomasz, Leśniewska-Napierała Katarzyna, and Burski Rafał. (2020). Impact of Geographic Distribution of COVID-19 Cases on Hotels’ Performances: Case of Polish Cities. Sustainability, 12(11), 4697. DOI: https://doi.org/10.3390/su12114697
[26] Ostrowski, Wacław. (2001). Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej; Warszawa 2001 str.174-184. (in Polish)
[27] Parnicki-Pudełko, Stefan. (1985). Architektura starożytnej Grecji, Arkady, Warszawa. (in Polish)
[28] Paszkowski, Zbigniew. (2015). Historia Idei Miasta od Antyku do Renesansu; Teka Zachodniopomorska Nr 1/2015; Monografia; Wydział Budownictwa i Architektury; Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie; Szczecin 2015 str. 73-75, p. 140-143.(in Polish)
[29] Rodrigo M., Ajala I., Irhanida A.K. (2025). A tourism area life cycle model with an index-dependent growth rate for modelling the poststagnation stage. Annals of Tourism Research Empirical Insights, No 6 (2025)
[30] Rynek gastronomiczny w Polsce. Raport 2020. (2020). Pobrane z: https://issuu.com/brog-marketing/docs/raport_gastronomiczny_2020 (in Polish)
[31] Shao Hu, Zhang Yi, and Li Wenwen. (2017). Extraction and analysis of city's tourism districts based on social media data. Computers, Environment and Urban Systems, 65: 66-78.
[32] Shaykh-Baygloo, Raana. (2019). Foreign tourists’ experience: The tri-partite relationships among sense of place toward destination city, tourism attractions and tourists’ overall satisfaction - Evidence from Shiraz, Iran, Journal of Destination Marketing & Management No 19.
[33] Swianiewicz, Paweł. (1989). Społeczno-ekonomiczna typologia miast i gmin w Polsce, Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny, 19, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski. (in Polish)
[34] Szpakowska, Ernestyna. (2013). Charakterystyka wybranych przykładów miast idealnych, motywowanych wizją społeczną, Space & Form, Przestrzeń i Forma, nr 19, s. 178-204. (in Polish)
[35] Szwichtenberg, Aleksander. (2006). Gospodarka turystyczna polskiego wybrzeża, Koszalin. (in Polish)
[36] Teichert, Thorsten, Sun Haoye and Gonz´alez-Martel Chistian (2021). Sequence effects of city tour experiences: A tourism fatigue perspective. Journal of Destination Marketing & Management, No. 21.
[37] Warszyńska, Jadwiga, and Jackowski Antoni. (1979) Podstawy geografii turyzmu, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. (in Polish)
[38] Witruwiusz,Marek. (1956). O architekturze ksiąg dziesięć, PWN Warszawa, translation: Kazimierz Kumaniecki. (in Polish)
[39] www.crete.pl/news_2789_Statystyczny_turysta_zachodniej_Krety_w_2022_roku.html#google_vignette
[40] www.ec.europa.eu/eurostat - baza danych Eurostatu
[41] www.ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tgs00111/default/table?lang=en&category=t_tour.t_tour_inda.t_tour_occ
[42] www.google.pl/maps
[43] www.moa.gov.cy
[44] www.pl.dreamstime.com/obraz-royalty-free-morze-%C5%9Br%C3%B3dziemne-image5445026
[45] www.podaci.dzs.hr/media/pt0dpwn5/si-1731_turizam-u-2023.pdf
[46] www.radiozet.pl/Podroze/Majorka-nie-chce-juz-wiecej-turystow.-Zaplanowanie-wakacji-bedzie-trudniejsze
[47] www.statista.com/statistics/732572/international-tourist-arrivals-in-venice-italy/
[48] www.web.dzs.hr - Croatian Bureau of Statistics
[49] Zarębska, Teresa.(1970).Teoria urbanistyki włoskiej XV i XVI wieku PWN Warszawa. (in Polish)
Published
2025-11-29
How to Cite
PODHORODECKA, Katarzyna; KWIATKOWSKI, Jacek.
Elements of the Historical Model City in the Structures of Selected Tourist European Coastal Cities.
Journal of Environmental Management and Tourism, [S.l.], v. 16, n. 4, p. 402-416, nov. 2025.
ISSN 2068-7729.
Available at: <https://journals.aserspublishing.eu/jemt/article/view/9202>. Date accessed: 02 dec. 2025.
doi: https://doi.org/10.14505/jemt.v16.4(80).05.
Section
Article
Copyright© 2025 The Author(s). Published by ASERS Publishing 2025. This is an open access article distributed under the terms of CC-BY 4.0 license.